Σε περιόδους αυξημένου άγχους τα σύμπτώματα της ψυχοπαθολογίας μας εντείνονται. Ειδικότερα στην παρούσα συνθήκη της πανδημίας είναι πολύ πιθανό όλοι μας κάποια στιγμή να νιώσουμε άγχος, απογοήτευση σχετικά με ένα αβέβαιο και επικίνδυνο μέλλον. Οι οδηγίες προφύλαξης, αποφυγής, αυτοπεριορισμού και απολύμανσης χτυπάνε ένα πολύ δυνατό καμπανάκι στα άτομα που πάσχουν από Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή του τύπου Μόλυνσης/Καθαριότητας. Τα άτομα με αυτόν τον υπότυπο φοβούνται μήπως μολυνθούν και αρρωστήσουν από την επαφή τους με κάποια επιφάνεια που πιθανά είναι "μολυσμένη". Αποφεύγουν τα σημεία και μέρη που θεωρούν πως είναι επικίνδυνα και πλένουν τα χέρια τους πολύ συχνά με διάφορα καθαριστικά που ποικίλουν ανάλογα με την βαρύτητα της Διαταραχής.

Στη σημερινή συνθήκη της πανδημίας είναι προφανές πως τα άτομα αυτά υποφέρουν πολύ. Επίσης ομάδα πληθυσμού που εiχε υποκλινικά στοιχεία της δυσκολίας πιθανά να εμφανίσει πλήρη κριτήρια της συγκεκριμένης νόσου. Ακόμα και άτομα που δεν τους απσχολούσε η καθαριότητα ή η υγιεινή τους ιδιαίτερα, μπορούν να αποκτήσουν μια επίμονη ενασχόληση με την απολύμανσή τους. Έτσι οι τελετουργίες καθαρισμού με τις παρούσες οδηγίες προφύλαξης αυξάνονται μαζί με το άγχος που εντείνεται. Επίσης δημιουργούνται προβλήματα στη συμβίωση οικογενειών και οικείων λόγω των διενέξεων που μπορεί να προκληθούν όσον αφορά την προσωπική απολύμανση. Για άτομα που έχουν ΙΔΨ ή εμφανίζουν λίγα στοιχεία της νόσου ποτέ δεν είναι αρκετά τα μέτρα προφύλαξης και φυσικά αυτό οδηγεί σε ρήξεις στις ενδοοικογενειακές σχέσεις.

Πολλοί ασθενείς που χρόνια προσπαθούσαν να αποκτήσουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής και με συμβουλές ειδικών ψυχικής υγείας είχαν καταφέρει να μην πλένουν μανιωδώς τα χέρια τους, τώρα ακούνε τις οδηγίες να προτρέπουν σε πολύ συχνό πλύσιμο χεριών. Αρχίζουν να αμφιβάλλουν για την προηγούμενη προσπάθειά τους και να δικαιολογούν τελικά την επίμονη ενασχόλησή τους με το πλύσιμο και την αποφυγή. Ποτέ δεν ξέρεις που και πότε θα υπάρχει ένα επικίνδυνο μικρόβιο, ιός και γιαυτό θα πρέπει να παίρνω πάντα τις προφυλάξεις μου.

Η πανδημία αυτή με λίγα λόγια επιβεβαιώνει τις καταστροφικές προβλέψεις της ΙΔΨ διαταραχής. Η διαταραχή της αμφιβολίας μέσω του ιού βρίσκει γόνιμο έδαφος για έξαρση των συμπτωμάτων σχετικά με ιδεοληψίες και καταναγκασμούς γύρω από την μόλυνση και την καθαριότητα. Σαν τις Σειρήνες μας καλεί να παγιδευτούμε στον φαύλο κύκλο του πλυσίματος που ποτέ δεν είναι αρκετό.

Είναι χρήσιμο να κατανοήσουμε πως η τωρινή συνθήκη είναι μια συνθήκη ειδική και γιαυτό και η συμπεριφορά μας ειναι ειδική. Πλενόμαστε συχνά και προσέχουμε, ναι σχεδόν ψυχαναγκαστικά προκειμένου να αντιμετωπίσουμε αυτή την ειδική στιγμή. Η συνήθης μας πρακτική σχετικά με την συμπεριφορά στους καθημερινούς κανόνες πλυσίματος θα επανέλθει μόλις τελειώσει ο συναγερμός.

Ένα παράδειγμα ίσως βοηθήσει να γίνει κατανοητό το παραπάνω. Ας υποθέσουμε πως ένας επαγγελματίας ποδοσφαιρίστής τραυματίζεται σοβαρά και χειρουργείται. Επανέρχεται σιγά σιγά και ξαναμπαίνει στην προπόνηση όμως χωρίς να μαρκάρει και να συμμετέχει σε σκληρές κόντρες. Είναι η ειδική συνθήκη που του έχουν συστήσει να αποφεύγει οι γιατροί, ας πούμε για ένα μήνα. Είναι ξαναλέω μια ειδική συνθήκη ανάρρωσης. Δεν είναι έτσι το ποδόσφαιρο. Έχει σκληρή σωματική επαφή. Αν θέλει να επανέλθει πλήρως στα καθήκοντά του μετά το μήνα πρέπει και ψυχολογικά να απεμπλακεί από αυτή την ειδική συνθήκη και να συμμετάσχει πλήρως σαν αθλητής που δεν αποφεύγει το σκληρό μαρκάρισμα.

Έτσι και όλοι μας σε αυτη την ειδική συνθηκη συμπεριφερόμαστε με προσοχή και προφύλαξη και ακολουθούμε τις οδηγίες των ειδικών. Όταν λήξει ο συναγερμός θα απελευθερωθούμε από αυτή την συμπεριφορά αν θελούμε να εμπλάκούμε ξανά πληρως στη ζωή αλλίως θα μείνουμε στα αποδυτήρια....